21 Aralık 2021 tarihinde hayata geçirilen Kur Korumalı Mevduat (KKM) sistemi ile Türk lirasını dolar kuruna endeksleyen Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 28 Mayıs seçimlerinin ardından göreve başlayan yeni ekonomi yönetimi ile söz konusu uygulamada da köklü bir değişikliğe gitti.
Hazine’ye getirdiği ağır yük nedeniyle KKM’nin tasfiyesine karar veren Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan, yaz aylarından bu yana aldıkları peş peşe kısıtlama kararına bir yenisini ekledi.
MERKEZ BANKASI’NDAN ŞİRKETLERE ‘KKM’ KISITLAMASI
Son olarak Resmi Gazete’de yayımlanan tebliğ ile şirketlerin döviz gelirlerini KKM’ye yatırmalarına tarih sınırlaması getiren TCMB, aynı zamanda havuzdaki toplam mevduatın erimesi için bankalara örtülü şekilde “TL mevduat faizlerini artırın” çağrısını yineledi.
18 Ağustos tarihli BDDK raporuna göre 3 trilyon 400 milyar liranın üzerine çıkaracak tüm zamanların en yüksek seviyesini gören KKM mevduatı, yaz aylarında getirilen zorunlu karşılık oranları ve bankaların TL dönüşümlü KKM hesaplarına yönelik asgari faiz zorunluluğunu kaldırmasıyla birlikte sert bir düşüş gösterdi.
Uygulamadan 12 haftalık sürede 700 milyar liranın üzerinde bir para çıkışı gerçekleşirken, son haftalarda düşüş miktarının yavaşlaması TCMB’yi yeni önlemler almak zorunda bıraktı.
21 YIL SONRA BİR İLK YAŞANDI
Yaşanan düşüşe rağmen halihazırda KKM havuzundaki paranın 100 milyar dolara yakın olması, tasfiye sürecinde yaşanacak bir kriz durumunda dolar/TL tarafında yeni bir kur krizi yaşanmasına neden olabilir.
Bu nedenle TCMB, bir yandan sistemden çıkışların hızlanmasını hedeflerken, bir taraftan da azalacak paranın doğrudan TL mevduatına gitmesini amaçlıyor. Bu doğrultuda bankalara ‘TL mevduatlarını artırın’ talimatını ileten Merkez Bankası, 6 PPK üst üste aldığı faiz artırım kararlarıyla birlikte Türk lirası mevduat faizlerinin 21 yıl sonra yeniden yüzde 47 seviyesine yükselmesine neden oldu.
