T24 Dış Haberler

Britanya merkezli The Guardian gazetesi, Orta Doğu’daki son gelişmeler ve Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşta olası çözüm iddiaları gündemdeki yerini korurken Türkiye’nin konumu hakkında bir analiz yayımladı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 20 yılı aşkın bir süredir “Batı, Rusya ve Çin arasında ince bir çizgide” ilerlediğini ve Türkiye’nin Rusya-Ukrayna savaşında “her iki tarafa da yardım ederek kazanç sağladığını” yazan Paul Taylor, analizinde Ankara ile ilgili şu ifadelere yer verdi:

“Suriye, Libya, Güney Kafkasya, Doğu Akdeniz ve Körfez’de askeri erişimini ve etkisini genişletti; Afrika, Orta Asya ve Batı Balkanlar’da yumuşak gücünü yaydı ve önemli bir ulusal savunma sanayii kurdu.”

“Yeni ABD yönetimi, Türkiye’nin kendine güvenen bir orta güç haline geldiğinin farkında”

“İkinci Trump döneminde Erdoğan jeopolitik akrobasisini sürdürebilir ve bundan fayda sağlayabilir mi?” sorusunun yöneltildiği analizde Trump’ın yeni döneminin Türkiye için fırsatlar ve riskler barındırdığı ifade edildi. Taylor, şu ifadeleri kullandı:

“İnsan hakları, medya özgürlüğü ve devletin ele geçirilmesi konularındaki kötü sicili nedeniyle Erdoğan’ı karantinada tutma olasılığı Joe Biden’dan daha düşük olan, ancak İsrail’e yönelik bombastik düşmanlığı ve Hamas’a verdiği destek konusunda daha sert olabilecek değişken bir ABD liderinin dönüşünde Türkiye için fırsatlar ve tuzaklar var.

Erdoğan, Biden döneminde Beyaz Saray’a hiç kabul edilmedi ve ilişkiler soğuktu, oysa Trump hala telefonlarını kabul ediyor. Yeni yönetim Avrupa, Asya ve Orta Doğu’nun kesişme noktasında stratejik bir konuma sahip olan ve Karadeniz’e erişimi kontrol eden 85 milyon nüfuslu Türkiye’nin, Orta Asya’dan Afrika ve Arap dünyasına uzanan etkisiyle önemli ve kendine güvenen bir orta güç haline geldiğinin farkında.”

Türkiye ile İsrail’in Suriye’de çıkar çatışması yaşayabileceğinin ifade edildiği analizde “ABD-Türkiye ilişkileri için belki de en büyük risk, Türkiye ile İsrail’in Suriye’de doğrudan karşı karşıya gelme olasılığıdır” denildi.

İki ülkenin Beşar Esad yönetiminin devrilmesinden sonra oluşan güvenlik boşluğunda Suriye’de komşu olduğuna dikkat çekilirken, Türkiye Uluslararası İlişkiler Konseyi Başkanı Mustafa Aydın’ın gazeteye yaptığı açıklamaya yer verildi. Aydın, İsrail ile Türkiye’nin karşı karşıya gelme olasılığının ABD’nin amaçlarına da gölge düşürebileceğini söyledi. Aydın, İsrailli politikacıların giderek artan bir oranda Türkiye’den bir tehdit olarak bahsettiğini, bazı Türk askeri analistlerinse İsrail’in Kürt militanlarla gizli iş birliği yaparak Ankara için bir tehdit haline gelebileceğinden endişe duyduğunu belirtti.

Analizde, İsrail ile Türkiye çatışmasının ABD Başkanı Donald Trump’ın Ortadoğu’yu yatıştırma ve kaosu bitirme planlarını mahvedebileceği yorumu da yapıldı.