Otelde anne Çiğdem Böcek’in kızı Masal’ın hareketsiz yattığını görmesi üzerine olay yerine sağlık ekipleri çağrıldı. Tüm aile bireyleri hastaneye kaldırılsa da çocuklar yapılan tüm müdahalelere rağmen hayatını kaybetti. Annenin de bugün hayatını kaybettiği öğrenildi. Babanın ise tedavisi sürüyor.
Denetimsiz sokak satıcıları ve açıkta satışı yapılan deniz ürünleri, gıda güvenliği açısından büyük risk oluşturuyor.
2025 ocak ayında İzmir’in Buca’da yediği kumpirden zehirlenen kadın ölmüş, işletme sahibi tutuklanmıştı. Bu tür vakalar aslında birer uyarı niteliğinde ama maalesef gıda zehirlenmesi kaynaklı ölümler yaşanmaya devam ediyor.
Yaşanan son olayda çocukların ve annenin ölümüne neden olan şey kumpir mi midye mi yapılan incelemeler sonucunda netlik kazanacak.
İç Hastalıkları uzmanı Dr. Aytaç Karadağ ile bu olayda olası zehirlenme nedenlerini konuştuk.
Karadağ, midye gibi deniz ürünlerinin, özellikle uygun koşullarda saklanmadığında veya kirli sulardan toplandığında ciddi gıda zehirlenmelerine yol açabileceğini, midyelerin, bulundukları sudaki ağır metalleri, bakterileri ve toksinleri bünyesinde biriktirdiğini, yetersiz pişirme, soğuk zincirin bozulması ya da kontamine su ürünlerinin satışının, bu şekilde ölümcül sonuçlara neden olabileceğini söyledi.
Midyeden hangi mikroplar bulaşabilir?
Karadağ, midye zehirlenmelerinde en sık karşılaştığımız etkenleri şu şekilde sıraladı:
– Vibrio bakterileri: Deniz suyunda yaşarlar, mide bulantısı, ishal ve ateş yaparlar.
– Salmonella ve E. coli: Dışkı ile kirlenmiş sulardan bulaşır, ağır mide-bağırsak enfeksiyonlarına yol açar.
– Hepatit A virüsü: Midyeden geçebilir, karaciğeri etkiler.
– Norovirüs: “Mide gribi” diye bilinen ani kusma ve ishalle seyreder.
– Bazı deniz toksinleri (saxitoxin, domoik asit vb.) sinir sistemini tutarak felce kadar gidebilen ciddi tabloya neden olabilir.
Belirtileri nelerdir?
Gıda zehirlenmelerinde belirtiler genellikle yemeği takiben birkaç saat içinde başlar:
– Şiddetli karın ağrısı
– Bulantı, kusma, ishal
– Kas krampları
– Ateş ya da halsizlik
– Sinir sistemi belirtileri (görme bulanıklığı, nefes darlığı, kas güçsüzlüğü)
Bazı durumlarda toksinler direkt sinir sistemini etkiler ve solunum kaslarını felce uğratarak ölüme yol açabilir.
Peki bu olayda neden sadece bu aile zehirlendi. Aynı seyyar satıcıdan midye yiyen binlerce insan olmuştur. Neden sadece bu aile etkilendi?
Karadağ, ailenin genetik olarak detoks kapasitesinin düşük olabileceğini, bu nedenle midyedeki saxitoksin ve domoik asit gibi toksinleri böbreklerden veya karaciğerden atamamış olabileceğini ifade etti.
İkinci sebep olarak da her midyede yukarıdaki toksinlerin olmadığını, toksin oluşturmuş mideye bu aileye denk gelmiş olabileceğini ve de bu toksinlerin ısıya dirençli olduğunu yani pişirmekle dahi yok olmadığını, sadece 1 tane midyenin bile bir kişiyi zehirlemek için yeterli olduğunu sözlerine ekledi.
Nelere dikkat etmeliyiz?
1. Deniz ürünlerini sokakta, seyyar satıcılardan almamalıyız. Midye ve benzeri ürünler yalnızca denetimli sertifikalı işletmelerden tüketilmelidir.
2. Uygun soğuk zincir korunmamış ürünler kesinlikle alınmamalıdır.
3. Koku, renk, tat değişimi olan yiyeceklerin “bozuk olabilir” uyarısı verilmelidir.
4. Çocuklar ve yaşlılar, bağışıklık sistemleri daha zayıf olduğundan çok daha hızlı etkilenir.
5. Gıda zehirlenmesi şüphesi varsa vakit kaybetmeden en yakın hastaneye başvurulmalıdır.
Nasıl korunalım?
– Yaz aylarında özellikle deniz ürünleri, tavuk ve süt ürünleri daha hızlı bozulur.
– Satıcılarda hijyen ve soğuk koşulların sağlandığından emin olun.
– Evde hazırlanan deniz ürünleri mutlaka iyi pişirilmelidir; çiğ veya az pişmiş tüketilmemelidir.
– Çocuklara sokak gıdası vermekten kaçının.
“Bir tabak yemeğin hayatımızı altüst etmemesi için” hepimiz sorumluluk almalıyız.
Bu olay münferit gibi görünse de, aslında gıda denetiminin, hijyenin ve bilinçli tüketimin önemini çarpıcı şekilde hatırlatıyor.
Bu tür trajedilerin bir daha yaşanmaması için hem bireysel dikkatimiz hem de kurumsal denetim mekanizmaları en üst düzeyde olmalıdır.
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), her yıl yaklaşık 48 milyon insanın gıda kaynaklı hastalıklardan
hastalandığını ve bunun sonucunda 128.000 kişinin hastaneye yattığını ve 3.000 kişinin öldüğünü tahmin etmektedir
