Avrupa Komisyonu, aday ülkelerin son bir yıldaki ilerlemelerini değerlendiren 2025 Genişleme Paketini açıkladı.
Rapora göre, Karadağ, Arnavutluk, Moldova ve Ukrayna Avrupa Birliği (AB) üyelik sürecinde en fazla yol kaydeden ülkeler oldu.
Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen, açıklamasında, “Daha büyük bir Birlik, küresel ölçekte daha güçlü bir Avrupa demektir” diyerek genişleme sürecinin yeniden stratejik öncelik haline geldiğini vurguladı.
Von der Leyen, sürecin “liyakat esasına dayandığını” belirterek, aday ülkelere “doğru reformlarla bu fırsatı yakalayabilirsiniz” mesajı verdi.
ÜYELİĞE EN YAKIN ÜLKELER
Rapora göre Karadağ, AB üyelik müzakerelerinde en ileri aşamaya ulaşan ülke konumunda. Son bir yılda dört başlık kapatan Karadağ, tüm müzakere fasıllarını 2026 sonuna kadar tamamlamayı hedefliyor.
Arnavutluk ise bir yılda dört yeni “fasıl kümesi” açarak dikkat çekti. Son kümenin de kasım ayında açılması bekleniyor. Ülke, 2027’de müzakereleri tamamlayarak tam üyelik için hazır hale gelmeyi planlıyor.
Komisyon, her iki ülkenin de yolsuzlukla mücadele ve yargı reformlarında “görülmemiş ilerleme” kaydettiğini bildirdi.
UKRAYNA VE MOLDOVA HIZLA İLERLİYOR
Rusya’nın saldırılarına rağmen Ukrayna’nın AB sürecinde kararlılığını koruduğu vurgulandı. Ülke, tarama sürecini tamamladı ve hukuk, kamu yönetimi ile demokratik kurumların işleyişine dair yol haritalarını uygulamaya koydu.
Ukrayna’nın 2028 sonuna kadar müzakereleri kapatma hedefi bulunduğu belirtilirken, Komisyon “bu hedefin iddialı ancak ulaşılabilir” olduğunu açıkladı.
Benzer şekilde Moldova da “hibrit tehditler ve istikrarsızlık girişimlerine rağmen” AB sürecinde hızla ilerliyor. Komisyon, Moldova’yı “son bir yılda en fazla ilerleme kaydeden ülke” olarak nitelendirdi.
SIRBİSTAN VE KUZEY MAKEDONYA YAVAŞLADI
Raporda, Sırbistan’da reformların “belirgin biçimde yavaşladığı” vurgulandı. Kitle protestolar, toplumsal kutuplaşma ve ifade özgürlüğündeki gerileme süreci sekteye uğrattı.
Komisyon, Belgrad yönetimine yargı bağımsızlığı, ifade özgürlüğü ve seçim sistemi reformlarını hızla hayata geçirme çağrısı yaptı.
Kuzey Makedonya ise AB üyeliği için gerekli anayasa değişikliğini hâlâ gerçekleştiremedi. Komisyon, ülkenin reform kararlılığını artırması gerektiğini belirtti.
BOSNA HERSEK VE KOSOVA İÇİN “YENİ FIRSAT PENCERESİ”
Bosna-Hersek’te koalisyon hükümetinin dağılması reform sürecini kilitlemiş olsa da, Eylül 2025’te Komisyona yeni bir reform gündemi sunuldu.
Komisyon, ülkenin AB sürecinde ilerleyebilmesi için “yargı reformu yasalarının kabulü ve baş müzakerecinin atanmasının öncelikli adımlar” olduğunu bildirdi.
Kosova ise AB’ye bağlılığını koruyor ancak seçimlerin ardından oluşan siyasi belirsizlik nedeniyle ilerleme kaydedemedi. Komisyon, Priştine yönetiminin Sırbistan ile ilişkileri normalleştirmesi ve diyalog taahhütlerini yerine getirmesi gerektiğini vurguladı.
TÜRKİYE: “SÜRECİ DONMUŞ DURUMDA”
Raporda Türkiye için “aday ülke ve kilit ortak” tanımı yinelenirken, demokratik standartlar, yargı bağımsızlığı ve temel haklardaki bozulma nedeniyle müzakerelerin 2018’den bu yana askıda olduğu hatırlatıldı.
Komisyon, muhalefet partilerine ve sivil topluma yönelik davalar, gazetecilere açılan soruşturmalar ve artan baskı ortamının AB’nin temel değerleriyle çeliştiğini belirtti.
Buna karşın raporda, Kıbrıs müzakerelerinin yeniden başlaması ve göç, enerji, güvenlik gibi konularda Türkiye ile “aşamalı ve karşılıklı çıkar temelli işbirliği” yürütüldüğü ifade edildi.
GÜRCİSTAN: “ADAY ÜLKE YALNIZCA İSMEN”
Komisyon, Gürcistan’da demokrasi ve hukuk devleti alanlarında “ciddi gerileme” yaşandığını açıkladı.
Sivil toplumun kısıtlanması, ifade özgürlüğünün hedef alınması ve ayrımcılığa neden olan yasaların yürürlüğe girmesi nedeniyle Gürcistan’ın aday ülke statüsünün fiilen askıya alındığı vurgulandı.
Komisyon, Tiflis yönetimini “demokratik gerilemeyi tersine çevirmeye” çağırdı.
“AB’YE ÜYELİK ARTIK HAYAL DEĞİL”
Komisyon, genişlemenin artık “teorik bir hedef değil, somut bir süreç” haline geldiğini belirtti.
Açıklamada, yeni üyelik dalgasının AB’yi ekonomik, demokratik ve jeopolitik açıdan güçlendireceği vurgulandı:
“Her genişleme dalgası Birliğimizi daha güçlü kıldı. Bu, sadece aday ülkelerin değil, tüm Avrupa’nın kazanımıdır.”
